Polskie Towarzystwo Numizmatyczne, Zarząd Główny, Warszawa, ul. Jezuicka 6/8 (Kamienica Biskupów Poznańskich)
zaprasza na

I Seminarium Numizmatyczne u Biskupów Poznańskich
Skarb monet piastowskich z Głogowa — nowe odkrycia, nowe interpretacje

Piątek, 6 września 2024 r., godz. 14:00

Program seminarium

Mgr Krystian Książek:
Najnowsze wyniki i wnioski z badań skarbu z Głogowa
(30 minut).

Prof. Borys Paszkiewicz:
Skarb z Głogowa a skarb ze Starego Ratowa — wstępne wnioski z nowego odkrycia
(30 minut).

Mgr Witold Nakielski:
Dyskusja  (20 minut).

Otwarta dyskusja Uczestników
(60 minut).

Prowadzący seminarium:

dr hab. Mateusz Bogucki, prof. IAE PAN

Znaleziony w 1987 roku na terenie dawnej osady Górka pod Głogowem, ogromny skarb monet z początku XIII wieku już na podstawie wstępnych badań całkowicie zmienił sposób podejścia badaczy do monet z początków rozbicia dzielnicowego. Opierając się na założeniu, że monety najliczniejsze w skarbie, a nieznane lub prawie nieznane skądinąd, powinny pochodzić ze Śląska, Stanisław Suchodolski doszedł do wniosku, że nie zawsze imię władcy na monecie odnosi się do jej emitenta — może też oznaczać ojca lub dalszego przodka emitenta. Imię to uzasadnia wtedy prawo emitenta do władzy i do samej emisji monety. Ta obserwacja umożliwiła uczonemu zbudowanie sekwencji monet synów Władysława II Wygnańca: pierwszego księcia Śląska, Bolesława Wysokiego, oraz Mieszka zwanego Plątonogim, władcy Raciborza (WN 1992).

Badania nad skarbem z Głogowa wciąż trwają. Odkrycia Krystiana Książka zmieniły poglądy również na mennictwo księcia Bolesława IV Kędzierzawego. Po czterech częściej spotykanych typach denarów tego władcy (Stronczyński 51, 59, 55 i 58) nastąpiłby typ 54 (jeździec — imię Bolesława w trójłuku). Ten ostatni typ byłby punktem wyjścia dla serii przebić kolejnych typów denarów na nowe, których dokonano już nie dla władcy całej Polski, ale dla Bolesława Wysokiego (WN 2019).

Witold Nakielski natomiast drogą analizy ikonografii drugiego co do liczebności typu denarów ze skarbu głogowskiego (biskup — walka z lwem, Stronczyński 46) doszedł do wniosku, że przedstawiony na nim biskup z krzyżem na długim trzonku przedstawia arcybiskupa Henryka Kietlicza. To on wybiłby te monety ok. 1207 roku za zezwoleniem księcia śląskiego Henryka Brodatego w którejś z jego mennic (Głogów? Legnica? Wrocław?). Ponieważ jeden z tych denarów został przebity       z denara wojewody kujawskiego Piotra Wszeborzyca (na urzędzie 1195?-po 1196), typ ten nie mógł być wybity w latach 1173-1190, jak dotąd sądzono (WN 2019).